У билан ўн бир йил бир партада ўтириб, қадрини сезмаган эканман. Гарчи бизни «севишганлар» дейишса-да, дўст эдик. Лекин... юрагимда чиндан ҳам унга нисбатан аллақандай сирли туйғулар туғён ураётганини айнан битирув кечамизда ҳис этдим.

Нафис туйғулар, нотаниш ҳислар қуршовида ўтирган лаҳзам у ёнимда пайдо бўлди:

— Юр, сўнгги бор рақс тушайлик! 

— Нега энди сўнгги бор? — ажабландим мен.

Чунки биз тўрт йилдан буён битта олийгохда таълим олишга, доим бирга бўлишга (дўстларча) келишиб қўйгандик. Иккимиз-да катта рассом бўлиш орзусида эдик.

— Шунчаки... балки шу билан бошқа кўришмасмиз.

Унинг гапини ҳазил деб қабул қилгим келса-да, кўзларига боқиб, бунинг ёлғон эмаслигини сездим.

— Акром... нега ундай деяпсан? Орзуларимиз-чи?

— Орзулар! Улар ўзгараверди. Отам мени чет элга, ҳуқуқшунослик университетига юбормоқчи.

— Чет элга?!

— Балки ўша ерда қолиб кетарман. Агар... қайтсам, сени, албатта, топаман. Яна бирга расм чизармиз ҳам...

Сўнгги жумлаларни пичирлаб айтди. Бўғзига бир нима тиқилгандек гўё. Лекин шу заҳотиёқ хандон отганча, мени рақсга тортди. Аламим келарди. Рақс тушарканман, унга ўзимни тамом бепарво тутдим. Ахир у бой, мен эса... Бойларнинг эса фикри, туйғулари минг марта ўзгариб туради. Битирув оқшомидаги сўнгги ўйларим шу бўлиб қолди. Мен  Акромдан шу тарзда айрилдим. Шундан бери 25 май мен учун азобли хотирага айланди. 

Ёз палласи Акром самолёти учадиган вақтини айтиб, келишимни сўради. Бормадим. Атайлаб. Уни унутишга интилардим. Йўлидан қайтаришга ҳам уринмадим. Ҳуқуқшунослик йўлини аллақандай рассомча бўлиш фикри билан бузиш аҳмоқлик эди. Ўзим эса рассомчилик сирларини ўрганардим.

Тушкунликданми, Акромдан олган руҳий зарбами, омадсизликми, имтиҳондан йиқилдим. Бир аламим икки бўлди. Энди ҳеч нимага қизиқмай қўйдим, орзуларимни синдирган Акромдан наф-ратландим. Ундан эса на хат, на хабар бор эди. Шу тарзда кунлар ўтди.

25 май куни электрон почтамга Акромдан хат келди. Ҳам интизорлик, ҳам ранжиш, ҳам алам билан   ўқишга тутиндим.

Бу мактуб мени тубдан ўзгартириб юборди. Орзуйим йўлида ҳаракат қилмаётганимдан афсусландим. Вақтим кам қолган бўлса-да, зўр бериб ўқидим. Акромга вақти келса, мақтана олиш учун ҳам ўқирдим. Мен билан қолмаганидан афсусланиши учун ҳам ўқирдим...

Талаба бўлдим. Энди ўқиш, янги дўстлар, малакали устозлар даврасида Акромни унутгандек бўл-дим. Лекин ундан ўзиб кетиш фикри миямдан кетмас, шу сабабли мен ҳам гуруҳимда энг аълочи бў-лишга интилардим. 25 май куни синфдошимдан яна мактуб келди. Унда Акром ўзининг ўқишдаги муваффақиятлари, турли танловларда ғолиб бўлиб, имтиёзларга эришгани, ҳатто унга зўр фирмадан иш таклиф қилишгани ҳақда ёзганди. Ва мактуб сўнггида яна жавоб ёзмаслигимни тайинлаганди... Мен ҳақимда шунчалик билишни истамаётгани, вақти зиқлигини ўйлаб, ўкинардим. Ундан хафа бўлсам-да, барибир, хатини интизор кутардим. Ҳар йили 25 май ундан мактуб оладиган муҳим санага айланди. 

Акром эришган ютуқ борки, мен ҳам эришардим. Интилишларим самараси, менга ҳам кўплаб буюртмалар тушар, олийгоҳда танилиб қолган рассомга айлангандим. Ҳатто учинчи курсда пойтахтда ўзимнинг суратлар намойишимни ҳам ўтказдим. Акромга бу ҳақда тўлиб-тошиб ёзгим келарди. Лекин бир кун учрашиб қолишимизни ўйлаб, сабр қилардим. 

Олийгоҳни битирар йилим доимгидек 25 майда ундан хат келди. 

Хўрлигим келди. Нега? Унинг уйлангани учунми? Ахир биз севишмаган эдик. Ёки турмушга чиқмаганлигим учун кулганигами? Ҳа, чиндан ҳам мен шаҳзодамни - уни кутардим! Энди эса... кутмайман. Ундан ҳам  яхшисини топаман.

Лекин ваъдамда туролмадим. Мен учун бу дунёда Акромдан яхшиси йўқ эди. Ҳеч қайси йигит унга ўхшамасди. Акром бўлак эди... Энди у оилали, шу сўз миямда чарх уриши билан уни унутишим шартлигини тан олардим. Аммо кўнгил қурғур на уни унутишга, на бошқасини ёқтиришга кўнарди. Бунга сари сўнгги мактубига яраша жавоб ёзиш хаёли мени тарк этмасди. Ёздим ҳам...

Аламим босилгандек бўлди. Энди кўрамиз, бу гал 25 майда нима ёзаркин? Кута бошладим, лекин бу гал хат келмади.  Йил ўтди. Бир куни дўкон айланиб юргандим. Маҳсулотларни кўздан кечираётиб, ёнимдаги бир аравага урилиб кетдим. Ногиронлик аравачаси экан. Дарҳол хижолат тортиб, ногирон одамдан узр сўрашга тутиндим. Улгурмадим. У мени кўрди-ю, ортига бурилиб кетиб қолди. Мен уни танидим. У Акром эди!

Дўкон ойнасидан кузатиб қолдим. Акромнинг синглиси аравани етаклаб кетарди. Акромнинг эса боши эгик, қўллари билан кўзларини артарди. Аҳволимни таърифлаш мушкул, тағин бугун сана 25 май эди...

Акромнинг синглисини топдим. У билан суҳбатлашгач қалбим бўм-бўш, шунча йиллик аламли туйғулар юрагимда чалкашиб кетган, бўғзимга эса аччиқ бир нарса тиқилиб қолганди. 

Акром... у, аслида, чет элга ўқиш учун эмас, даволанишга кетган экан. Миясидаги ўсимтани олиб ташлаш эвазига ҳаёти сақланиб қолибди-ю, бир умрга ногирон бўлиб қолибди. Сўнг ортга қайтишибди. Бу ерда ўқишга ҳам кирмабди. Бу аҳволида... уйланишни ҳам истамабди. Уйда фақат расм чизиш билан банд экан. Ўша куни мени кўриб қолганидан сўнг анча пайт хонасидан чиқмай ўтирибди. Синглисининг айтишича, чизган суратларида, асосан, бир қиз — мен тасвирланар эканман.

...25 май санаси мен учун турли хотиралар сандиғи. Унда алам ҳам, қувонч ҳам, ачиниш ҳам, интилиш ҳам, ўкинч ҳам, афсус ҳам  бор.